Mam nadzieję, że różnorodna tematyka zaciekawi każdego z was.
_________________________________________________________________________________Jak wspomniałam, piszę pracę licencjacką. Właśnie zakończyłam pierwszy rozdział, i chciałabym podzielić się ciekawymi fragmentami z teorii.Temat owej pracy to "Zjawisko zdobienia ciała wśród wychowanek Zakładu Poprawczego w Zawierciu". Moje badania będa dotyczyły dziewcząt. Sprawdzę, czy posiadają tatuaże, które mogą kojarzyć się z podkulturą więzienną, a także, jakie były ich cele w zrobieniu tych tatuaży. Prześledzę również inne formy modyfikacji ciała takie jak piercing, skaryfikacje. Chciałabym poznać wartość, jaką mają te zdobienia ciała dla ich właścicielek.Dzisiaj chciałabym poruszyć temat tatuażu w świetle codziennym. Coraz więcej ludzi decyduje się na tatuaże. Wybierają odpowiednie dla nich studio, następnie projektują wzór razem z tatuatorem i zabierają się do zdobienia. Tatuaż artystyczny, a tatuaż więzienny....
Warto nadmienić czym
różnią się obie formy tatuażu. Tatuaż jest trwałym wzorem wykonanym na skórze, a
jeśli do tego dodać słowo artystyczny, będzie on więc trwałym
wzorem na skórze, który został wykonany na wysokim
poziomie estetyki, oraz na wysokim poziomie artystycznym. Wzory są
wykonywane w odpowiednio przygotowanych do tego zabiegu
pomieszczeniach sterylnych, profesjonalnym sprzętem (maszynką),
barwnikami, które są stricte
przeznaczone do wykonywania tatuaży, a także tatuator/ tatuatorka,
którzy posiadają odpowiednie kwalifikacje do wykonywanego
zawodu.
Tatuaże artystyczne nie są identyfikowane z określoną
grupą społeczną, każdy może być posiadaczem tatuażu niezależnie od grupy wiekowej,
wykształcenia zawodowego, pochodzenia, rasy, czy wyznania religii.
Tatuaże artystyczne są wykonywane najczęściej w profesjonalnych
studiach tatuażu.
W Polsce przełomem
dla tatuażu artystycznego okazał się upadek ustroju
komunistycznego (1989 rok) wtedy to nastąpiła możliwość
otwierania profesjonalnych salonów tatuażu, oraz możliwość
zdobienia ciała w ten sposób. Z biegiem czasu warto dostrzec
różnicę w odbiorze tatuażu przez społeczeństwo. Obecnie
tatuaż jest coraz częściej odbierany jako element sztuki, a
tatuator jak artysta, mimo wszystko w mniejszości społeczeństwa
tatuaż dalej zostaje odbierany w sposób negatywny. Te
negatywne cechy zależne są od krótkiej historii tatuażu
artystycznego w Polsce, braku wiedzy na temat tatuażów
artystycznych. Porównując tutaj kraje takie jak Japonia czy
Stany Zjednoczone Ameryki, gdzie tatuaż przez swoją długą
historię i tradycję, a także silne zakorzenienie w kulturze
zyskuje rangę sztuki, i uznawany jest za pewną działalność
artystyczną.
Z powodu braku
bogatej historii tatuażu w Polsce, polscy tatuatorzy rzucili się w
wir wykonywania współczesnych wzorów, a także motywów
wywodzących się z innych kultur, nie przywłaszczając sobie tych
motywów jako tradycyjnych polskich. Ze współczesnych
wzorów można wyróżnić motywy fantastyczne,
biomechaniczne, czy crezy,
natomiast do
tradycyjnych wzorów będą zaliczały się motywy japońskie,
amerykańskie czy polinezyjskie.
Jak w większości
przypadków za granicą tak i w Polsce, na rozpowszechnienie
tatuażu artystycznego bardzo duży wpływ miały gwiazdy muzyczne,
filmowe, sportowe, którzy są idolami społeczeństwa, i
pokazywali dzięki temu, że tatuaż nie tylko przejawia się w
środowisku więziennym. W Polsce
poziom wykonania tatuażu artystycznego na przełomie kilku lat
osiągnął wysoką skalę, a co za tym idzie, im lepiej wykonany
tatuaż, tym lepiej to zjawisko jest postrzegane.
W dzisiejszych czasach w niemal każdym salonie tatuażu
w Polsce, tatuator zapewnia bezpieczne warunki pracy. Wszystkie
zasady higieny są dokładnie przestrzegane, a jeśli chodzi o samą
działalność artystyczną profesjonalne salony tatuażu oferują
między innymi:
- Realizacje projektu, lub wzoru, który klient sam dostarczył;
- Różnorodny wybór wzorów;
- Projektowanie i wykonywanie wzorów, takich jakie klient sobie zażyczy;
- Covery – czyli odnawianie starych tatuaży, lub przykrycie starego tatuażu, nowym wzorem;
- Zakrycie blizn;
Dawniej na polskiej scenie tatuażu, królowały
jednolite wzory, wybierane z katalogów (zwierzęta, kwiaty,
postacie), zaś w dzisiejszych czasach można dostrzec sporą zmianę
w twórczości tatuatorów. Obecnie najczęściej
wybierane wzory to biomechaniczne, mocno cieniowane, tribale czy
japońskie litery. Coraz częściej można liczyć na inwencję
twórczą artysty, niżeli tylko na kopiowanie wzoru z
katalogu.
Obecnie na tatuaż
decyduje się coraz więcej ludzi Są to głównie osoby
młodsze między 18 a 30 rokiem życia, kobiety oraz mężczyźni.
Powyżej zostało przedstawione zjawisko tatuażu
artystycznego. Dla jego porównania chciałabym przedstawić
zjawisko tatuażu więziennego. Jak sama nazwa wskazuje, dotyczy on
tatuażu, który jest wykonywany na terenie zakładów
penitencjarnych i dotyczy on osób odbywających karę
pozbawienia wolności w tego typu placówkach.
W odróżnieniu od tatuażu artystycznego, który
w głównej mierze pełni funkcję estetyczną, tatuaż
więzienny w większości wzorów posiada jakieś znaczenie,
które jest przestrzegane przez członków podkultury
więziennej. Tatuaże przestępcze (które również są
składową tatuażu więziennego) mogą być wykonywane przez osoby,
które były niekarane, ale również recydywistów.
Wzory i motywy więzienne są specyficzne, znacznie różniące
się od tych artystycznych, niektóre z nich zawierają
wulgarne treści aby dobitniej przekazać wiadomość odbiorcom, jaka
jest ukazana w tatuażu. Pewne wzory tatuażów więziennych,
pomimo upływu lat znaczą dalej to samo, oraz miejsce wykonania
tatuażu (na ciele) również jest takie samo jak kiedyś.
Według M. Snopka tatuaże więzienne można podzielić na:
- Podkulturowe – należące do nieformalnych grup więziennych;
- Przestępcze – pojawiające się w środowisku przestępczym;
- Określające - takie, które mają znaczenie stanów emocjonalnych, cech charakteru, lub kryminalną historię życia.
Pierwsza kategoria tatuaży przeznaczona
jest dla nieformalnych grup więziennych, które tworzą się
wśród osób osadzonych na terenie zakładów
penitencjarnych. Najbardziej popularne grupy to grypserzy (
git-ludzie), niegrypsujący (frajerzy) oraz poszkodowani (cwele),
stoją oni w opozycji do oficjalnych przepisów i praw w
zakładzie karnym, co niesie za sobą negatywne wpływy na procesy
administrowania resocjalizacją. Tatuaże świadczą o tym, kto jest kim w tej grupie. Jest czymś w
rodzaju identyfikatora. Cynkówka –
jest to
jedna z najbardziej popularnych „dziar” w placówkach
penitencjarnych. Wzorem jest kropka wytatuowana obok lewego oka, i
oznacza ona osobę, która należy do grupy grypsujących.
Jeśli nie należy się do grupy grypsujących, nie powinno się
nosić takiego tatuażu, a żeby wstąpić do tej grupy, trzeba sobie
na to zasłużyć.
Kolejnymi tatuażami, które często pojawiają
się w podkulturze więziennej są dystynkcje wojskowe, które
najczęściej zdarzają się na barkach, ale mogą znajdować się na
innych częściach ciała. W zależności od wysokości stopnia –
taka kara pozbawienia wolności, tego typu tatuaże dodają prestiżu
osobie posiadającej go. Belka to jeden rok pozbawienia wolności,
gwiazdka – trzy lata, zaś same kontury znaczą ilość lat, jakie
zostały do odbycia kary. Do tej pierwszej grupy mogę zaliczyć
również takie tatuaże jak:
- Przedłużki -człowiek grypsujący;
- Mgiełki – osoba godna zaufania;
- Świr- (kropka między oczami) człowiek niezrównoważony;
- Rozgwiazda- recydywa;
- Korona- człowiek cieszący się uznaniem wśród grypsujących;
- Kobra-(cwaniacy) nieformalna grupa negatywnie nastawiona do grypserów.
![]() |
Cynkówka |
Według S. Przybylińskiego wyróżnia się takie
wzory jak oznakowanie innych zakładów penitencjarnych, w
których osadzony spędził wyrok, między innymi:
- róża w podkowie lub gołąb – Białołęka;
- góra na tle wschodzącego słońca – Koronowo;
- żółw – Nysa;
- połowa zakratowanego okna, przylegająca połowa orła – Kraków;
- palma – Iława;
- ryby – Łódź;
- głowa orła – Szczecin;
- dwa skrzyżowane miecze – Strzelce Opolskie;
- usta lub orzeł w locie – Wronki;
- motyl – Warszawa Mokotów;
- orzeł nad górami – Wrocław;
- gałązka wiśni – Sztum.
![]() |
dystynkcja wojskowa |
W drugiej kategorii, zostały wyróżnione
tatuaże przestępcze. Tego typu wzory są identyfikowane głównie
z działalnością złodziejską, lub inna specjalnością- którą
określa przypisany wzór do posiadacza tatuażu. Tatuaże te
mogą być wykonywane również poza zakładem penitencjarnym,
i często to osoby niekarane znaczą się tego typu wzorami. Poniżej
wymienię kilka wzorów.
- Kropka (na krtani)- alkoholik/ osoba współpracująca za alkohol;
- Kropka (na dłoni, między kciukiem a palcem wskazującym) – fach złodziejski;
- Kotwica- złodziej, który kradnie torebki, teczki na mieście;
- Kropka (ale tylko na kolanie)- „Nigdy nie klęknę przed policją”;
- Kotek (na kostce) – cichy złodziej;
- "Toczka" z księżycem - złodziej nocny;
- Kropka, siatka, pajęczyna i karty - złodziej w potrzasku lub złodziej w sytuacji uwięzienia;
![]() |
Kropka - fach złodziejski. |
Ostatnia z kategorii to tatuaże określające. W
placówkach penitencjarnych tego typu tatuaże są najbardziej
spotykane wśród osadzonych. Te wzory określają na przykład
cechy charakteru (lojalność wobec innych osadzonych, twardziele,
silni psychicznie i fizycznie), idee wyznawane, religie, upodobania,
emocje, historię kryminalną itp. Kilka wzorów, które
można wyróżnić to:
- Zamknięte usta – osoba godna zaufania;
- Potwory, czaszki, diabły – twardziele, okazywanie męskości;
- Pistolety, noże, siekiery – przestępcze życie;
- Rogi bo obu stronach głowy – zły charakter;
- Oczy z tyłu głowy – osoba wszystkowidząca, niedająca się zaskoczyć;
- Kobiety – orientacja heteroseksualna.
Słowem podsumowania:
Stereotypy dotyczące osób posiadających tatuaże powinny coraz bardziej schodzić na bok i usuwać się z myślenia wielu ludzi. Gdybyśmy mieli oceniać przez pryzmat podkultury więziennej każdego posiadacza tatuażu, to bardzo spora część populacji w Polsce musiałaby siedzieć za kratami. Czy właśnie o to nam wszystkim chodzi? by oceniać nie znając człowieka?
_________________________________________________________________________
Bibliografia:
- M. Snopek, Tatuaż- element współczesnej kultury, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009, s.119-184
- J. Piwowarski, B. Płonka, Etyka w administracji i zarządzaniu publicznym. Motywacje, realizacja, bezpieczeństwo, Kraków 2012, s. 81.
- S. Przybyliński, Dziara, cynkówka, kolka – zjawisko tatuażu więziennego, Warszawa 2005, s. 45.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz